De Wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties (DBA) is sinds 2016 van kracht en heeft als doel om schijnzelfstandigheid te voorkomen. De wet regelt de manier waarop opdrachtgevers en zzp’ers samenwerken en vervangt de vroegere Verklaring Arbeidsrelatie (VAR). Maar wat betekent de Wet DBA precies voor jou als opdrachtgever en als zzp’er? 

Wat houdt de Wet DBA in?

De Wet DBA is ingevoerd om de arbeidsrelatie tussen zelfstandigen en opdrachtgevers beter te reguleren. De Belastingdienst kan controleren of een zzp’er echt zelfstandig werkt of feitelijk in loondienst is. Als er sprake is van een verkapt dienstverband, kunnen zowel de zzp’er als de opdrachtgever te maken krijgen met naheffingen en boetes.

Handhaving

Sinds januari 2025 heeft de Belastingdienst de handhaving van de Wet DBA aangescherpt. Dit betekent dat zowel opdrachtgevers als zzp’ers strenger gecontroleerd worden op schijnzelfstandigheid. Er worden meer inspecties en handhavingsmaatregelen ingezet om te voorkomen dat zelfstandigen in loondienst werken.

Risico’s voor opdrachtgevers en zzp’ers

Een van de grootste veranderingen door de Wet DBA is dat opdrachtgevers medeverantwoordelijk zijn voor de juiste kwalificatie van de arbeidsrelatie. Dit betekent dat als een zzp’er in feite als werknemer wordt gezien, de opdrachtgever loonheffingen moet afdragen. Voor zzp’ers kan dit gevolgen hebben voor hun fiscale voordelen.

Jouw rol als opdrachtgever

Als opdrachtgever speel je een belangrijke rol in het naleven van de Wet DBA. Het is jouw verantwoordelijkheid om te zorgen dat de samenwerking met een zzp’er correct is ingericht. Dit betekent dat je vooraf duidelijke afspraken moet maken over de werkzaamheden en de manier waarop deze worden uitgevoerd. Door gebruik te maken van een modelovereenkomst en geen directe aansturing te geven, kun je het risico op een schijnzelfstandige arbeidsrelatie verkleinen. Daarnaast is het verstandig om regelmatig te evalueren of de samenwerking nog steeds binnen de wetgeving past, zodat je niet voor verrassingen komt te staan.

Plannen verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering

Op dit moment bouwen zelfstandigen geen pensioen op via hun opdrachtgevers, hebben ze geen recht op een werkloosheidsuitkering en zijn ze vaak niet verzekerd bij ziekte of arbeidsongeschiktheid, tenzij ze hier zelf voor zorgen. De overheid onderzoekt manieren om zzp'ers meer sociale bescherming te bieden. Er zijn plannen voor een verplichte basisverzekering arbeidsongeschiktheid voor zelfstandigen. Wil je hier meer over weten? Bekijk dan de website van Rijksoverheid.